Kantor Pos
Pique Dame
21 – 24 Maart 2018
Voorstelling
PIQUE DAME
Data
21 maart 2018
22 maart 2018
23 maart 2018
Theater
Chassétheater Breda
Zuiderstrandtheater Den Haag
Parkstad Limburg Theaters
PIQUE DAME
Nationale Opera & Ballet Theater van Oekraïne, Odessa
Een tragische opera van Pjotr Iljitsj TSJAIKOVSKI
Libretto door Modest TSJAIKOVSKI gebaseerd op een kort verhaal van dezelfde naam door Alexander Sergejevitsj POESJKIN
Opera in 3 bedrijven en 7 tonelen
Dirigent – Aleksandru SAMOÏLA
Regisseur – Alexander TITEL
Setontwerper – Stanislav MOROZOV
Kostuumontwerp – Elena STEPANOVA
Koordirigent – Leonid BUTENKO
Choreografie – Yury VASYUCHENKO
Koorleider van kinderkoor De Parels van Odessa – Larisa GARBUZ
Personages en rolverdeling:
HERMANN (jonge officier) tenor – Alexander Schultz 21-24 maart/E.Martyniuk 22-23 maart
GRAAF TOMSKI bas / bariton – Viktor Schevchenko
PRINS YELETSKI (Lisa`s verloofde) bariton – Alexander Stryuk
GRAVIN (oude gravin) mezzosopraan / alt – Elena Starodubtseva
LISA (haar kleindochter) sopraan – Anna Litvinova 21-23 maart/ Yulia Tereschuk 22-24 maart
PAULINA (Lisa`s vriendin) alt – Taisiya Shafranska
TSJEKALINSKI (officier) tenor – Valery Regrut
SOURIN (officier) bas – Dmitriy Pavlyuk
TSJAPLITSKI tenor – Sergey Karasnykh
NARUMOV bas – Ivan Gazynski
GOUVERNANTE / MASJA sopraan – Nadezhda Sychuk
Scène 1
Op een zomerse dag in een park van St. Petersburg onderhouden twee officieren Surin en Chekalinsky zich over hun vriend Hermann. De jonge officier van Duitse afkomst Hermann verblijft elke avond tot diep in de nacht in een gokhuis waar hij het spel nauwkeurig volgt zonder zelf te spelen.
Hermann verschijnt met graaf Tomsky en bekent dat hij verliefd is op een meisje dat hem niet goed kent. Hij weet niet hoe hij haar moet veroveren en vreest dat het niets zal worden omdat zij in hogere kringen dan hijzelf verkeerd. Ya Imeni
Prins Yeletsky stapt op de officieren af in het gevolg van een oude gravin en enkele dames en vertelt over zijn aanstaande huwelijk. Hermann vraagt hem naar zijn verloofde. Yeletsky wijst op Lisa die de oude gravin tijdens de wandeling vergezelt. Hermann is verslagen omdat hij zijn geliefde herkent in de verloofde van de prins. De aanblik van de gravin bezorgt Hermann rillingen en ook veroorzaakt Hermann de gravin heimelijk angst.
Wanneer de gravin en haar dames vertrokken zijn, vertelt Tomsky Hermann een mysterieus verhaal over drie gelukskaarten. Het betreft een winnende formule die graaf St. Germain, een gepassioneerde gokker, lang geleden in Parijs aan de gravin toevertrouwde. De winnende formule hielp de gravin ook bekend als de “Venus van Moskou of de Schoppenvrouw” om haar fortuin terug te winnen. De betaling voor het geheim zou echter met haar dood bekocht worden door een “derde minnaar” die op zal duiken en via gepassioneerd gokken achter het geheim zal proberen te komen. Eerder al had zij, tegen de afspraak met St. Germain in, het geheim toevertrouwd aan haar toenmalige echtgenoot en een minnaar.
Het zomerpark wordt leeg., het onweer nadert, maar Hermann is niet bang. Hij zweert dat Lisa aan hem zal behoren of hij zal sterven.
Scène 2
Lisa verwelkomt haar vrienden in haar kamer bij de gravin. Nadat ze vertrekken bezingt het meisje haar liefde aan een mysterieuze jongeman, die ze in het park heeft gezien.
Opeens verschijnt Hermann op het balkon. Lisa herkent onmiddellijk de jongeman op wie ze op slag verliefd werd. Hermann uit zijn liefde voor Lisa. Er klinkt een krachtige klop op de deur. De gravin komt naar Lisa om erachter te komen wat voor geluiden haar in de nacht wakker houden. Hermann verbergt zich. Bij het horen van de gravin besluit de jongeman dat hij tegen elke prijs achter het geheim van de drie kaarten moet zien te komen. Lisa en Hermann nemen verliefd afscheid in de nacht. Daj umeret’, tebja blagoslovljaja en Prosti, prelestnoye sozdanye.
Scène 3
Een gemaskerd bal in een adellijk huis. Hermann wordt door zijn vrienden gesard. Zij zeggen dat hij de mysterieuze derde man is. Na een uitvoering van de pastorale Daphnis en Chloë geeft Lisa Hermann de sleutel van de slaapkamer van de oude gravin. Zo kan hij via een tussendeur ongemerkt Lisa’s kamer bereiken.
Bij het bal maakt graaf Yeletsky zich zorgen over de inmiddels afstandelijke Lisa. Hij wil zich opnieuw van haar liefdesverklaring verzekeren. Echter Lisa vermijdt verklaringen.
Lisa geeft Hermann de sleutel tot een geheime deur in het huis van de gravin. Hij moet door de slaapkamer van de gravin om naar de kamer van Lisa te gaan en denkt dat het lot hem de winnende formule van de gravin oplevert.
Scène 4
Omdat hij alleen is in de slaapkamer van de gravin, geobsedeerd door de wens om de drie kaarten te onthullen, besluit Hermann in de slaapkamer te blijven en de gravin te dwingen hem de winnende formule te vertellen.
Thuisgekomen van het bal haalt de gravin herinneringen op aan de betere tijden, nobele balfeesten in Parijs, succes en toejuiching. Terwijl ze in haar geest afreist in nostalgie, staat Hermann voor haar en smeekt haar om hem het geheim van de kaarten te vertellen. De gravin blijft sprakeloos. Hermann dreigt met een pistool en eist de geheime formule. De gravin sterft van schrik.
Bij het horen van herrie snelt Lisa de slaapkamer van de gravin binnen. Als ze een dode gravin ziet, roept ze uit: “Je had me niet nodig!” Ze zet Hermann de deur uit en beschouwt hem nu als een moordenaar en oplichter.
Scène 5
In zijn kamer in de kazerne leest Hermann een brief van Lisa die wil dat hij haar bij de oever van de rivier ontmoet. Ja ne verju De dode gravin spookt Hermann achterna. Hij ervaart waanideeën wanneer de geest van de gravin verschijnt. Ze draagt Hermann op om met Lisa te trouwen en onthult de geheime combinatie van de winnende kaartenformule. De winnende kaarten zijn de drie, de zeven en de aas …
Scène 6
De oever van de rivier de Neva voor het winterpaleis. Lisa wacht op Hermann en zij hoopt dat hij zijn onschuld zal bevestigen. Het is nacht. Lisa zingt haar beroemde middernacht-solo: Uz polnoc’ blizitsja. Als Hermann bij Lisa is aangekomen, vertelt zij dat zij bereid is hem alles te vergeven en met hem te vluchten. Duet: Ja snova s toboju. Maar Hermann, bezeten van het kaartspel en zijn gelukskaarten, luistert niet naar haar smeekbede. Hij duwt haar opzij en draaft het casino binnen. Lisa springt in de Neva en verdrinkt.
Scène 7
Het casino. Tot verbazing van zijn vrienden verschijnt vorst Jeletski die na het verbreken van zijn verloving met Lisa zijn geluk wil beproeven bij het kaartspelen. Hermann komt opgewonden binnen en begint onmiddellijk te spelen. Hij verschijnt midden in het spel, wedt op grote sommen geld en wint twee keer op een rij. Het spel gaat door. Hij wint met de eerste kaart – de drie – en ook met de tweede kaart – de zeven – hij wint grote sommen geld. Aria. Cto nasa zisn’? Igra!.
Nu is alleen vorst Jeletski nog maar bereid met hem verder te spelen. Hermann zet zijn hele winst op de derde kaart – de aas -, maar als hij de kaart omdraait is het schoppenvrouw. Hij ziet hierop de geest van de gravin die spottend naar hem grijnst en wordt helemaal gek. Vervolgens schiet hij zichzelf neer. Stervende vraagt hij de vorst om vergeving. Knjaz’! Knjaz’, prosti menja! Ook Lisa verschijnt voor hem in een visioen voor zijn gekwelde geest en schenkt hem vergiffenis. Hermann sterft met haar naam op zijn lippen.
Over Pique Dame
Schoppenvrouw of Pique Dame (Russisch: Пиковая дама, Pikovaja Dama) is een opera van Pjotr Iljitsj Tsjajkovski, naar een verhaal van Aleksandr Sergejevitsj Poesjkin. Het libretto is geschreven door de componist en zijn broer Modest en bestaat uit drie bedrijven (7 tonelen). De première was in 1890 in St. Petersburg; het werk werd internationaal bekend in 1906 door de uitvoering in de Scala van Milaan. In Nederland werd het pas in het seizoen 1956-57 voor het eerst opgevoerd. “Schoppenvrouw” wordt, na “Jevgeny Onjegin”, als Tsjajkovski’s op één na beste opera beschouwd.