Turandot
Première: 27 September – 1 October 2017 Netherlands
Première: 27 September – 1 October 2017 Netherlands
i.s.m. Ministerie van Cultuur Oekraïne
van Giacomo Puccini (1858-1925)
een Opera in drie akten
Libretto in het Italiaans door Giuseppe Adami en Renato Simoni
Gebaseerd op een oud Perzisch sprookje en haar commedia dell’arte hervertelling door Carlo Gozzi “Turandot” (1762).
Wereldpremière op 26 april 1926 in de Scala Milaan.
Duur van de voorstelling is 2.45 uur inclusief twee pauzes.
T urandot is de laatste opera van Giacomo Puccini en geïnspireerd op het gelijknamige 13e eeuwse, Perzische sprookje. Het Perzische woord Turandot betekent dochter van Turan, een regio van Centraal Azië. De tijdens zijn leven wereldbefaamde en geliefde componist Puccini stierf in 1924 en liet de onvoltooide compositie achter. Er zaten ook aantekeningen en aanwijzingen bij voor het ontwikkelen van de laatste twee, ontbrekende delen. De zieke Puccini had dit voor zijn sterven gedetailleerd beschreven zodat een ander het grote project kon afmaken. De jongere componist Franco Alfano heeft op basis van deze aantekeningen het stuk afgemaakt.
Het oude, oosterse sprookje heeft verschillende grote kunstenaars geïnspireerd om er een concert of voorstelling van te maken. De 19e -eeuwse romantische componist Carl Maria Von Weber schreef een Turandot Ouverture. De geëngageerde Duitse theaterpionier Bertolt Brecht schreef in 1953 een Turandot toneelstuk. De Italiaanse hedendaagse componist Luciano Berio heeft in 2001 een nieuwe finale geschreven voor Puccini’s meesterwerk waarin Turandot veel menselijker wordt voorgesteld.
Met Turandot heeft Puccini zichzelf overtroffen als een van de belangrijkste operacomponisten. Alom is Turandot geprezen als een bijzonder, ontroerend en hoogwaardig kunstwerk met schitterende aria’s en duetten. Als operajuweel maakt het deel uit van het repertoire van alleen gevestigde, grote operahuizen die het zich kunnen veroorloven om de veeleisende partijen door grote stemmen te laten uitvoeren.
Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini komt uit een muzikantengeslacht in het Noord Italiaanse Lucca. Jong verliest hij zijn vader en zonder kostwinner heeft het gezin Puccini met zeven kinderen het moeilijk. Er was geen geld voor een echte muziekopleiding, maar met hulp van de pastoor en vanwege de familietraditie blijft hij pianolessen volgen. Als hij Verdi’s opera Aïda meemaakt raakt hij zo onder de indruk dat hij besluit om ook opera’s te gaan schrijven.
Op voorspraak van een hofdame krijgt de 20-jarige een studiebeurs van de Koningin om aan het conservatorium van Milaan te studeren. Hij krijgt er compositieles van Ponchielli die zijn talent richting de opera duwt. Hij studeert af en schrijft enkele opera’s hoewel succes uitblijft. Met Manon Lescaut begon het stormachtige succes en Puccini veroverde de harten van het wereldwijde operapubliek. Hij wordt wereldberoemd en bejubeld na uiterst succesvolle opera’s als Manon Lescaut, La Bohème, Tosca en Madame Butterfly.
Als componist met een celebrity status is er veel over zijn veelbewogen leven gepubliceerd, inclusief schandaaltjes zoals een valselijke beschuldiging van zijn vrouw omtrent zijn vermeende buitenechtelijke verhouding met hun dienstmeisje. Aan het eind van zijn leven leed Giacomo aan een agressieve vorm van keelkanker. Hij werkte inmiddels al jarenlang aan het ambitieuze Turandot- project en verbleef in Brussel voor een geslaagde operatie. Niet lang daarna begaf zijn hart het echter.
Puccini ontwikkelde zich tot een wereldwijd, enorm geliefd kunstenaar om verschillende redenen. Zijn werk is uiterst innovatief en creatief. We vinden bij hem poëtische, doeltreffende orkestraties, ontroerende, beklijvende zangpartijen in een overtuigende dramatische context. In de opera’s van Puccini wordt het menselijk drama benadrukt. Het drama van de gewone mens.
Acte 1:
Een Mandarijn kondigt aan dat elke man die prinses Turandot wil trouwen, eerst drie van haar raadselen moet oplossen. Als hij er een fout heeft zal hij volgens de wet worden onthoofd. De prins van Perzië is het niet gelukt om de raadselen op te lossen en zal tijdens het ochtendgloren worden onthoofd. Het gruwelijke evenement trekt veel bekijks. Terwijl het volk zich opdringt naar de paleispoort wordt een blinde, oude man door het gepeupel verdrukt en valt op de grond. Het is Timur, de onttroonde koning van Tartarije. Zijn slavin en begeleidster Liu lukt het niet om hem voor de val te behoeden en roept om hulp. Een jongeman helpt de oude man om op te staan. Deze jonge man is Calaf, Timurs enige zoon.
De veroordeelde Prins van Perzië wordt voor het publiek geleid, op weg naar zijn executie. Aanvankelijk roept het volk om bloed maar nu ze zien hoe jong deze man is roepen ze Turandot toe om het leven van deze man te sparen. Turandot verschijnt en Calaf, de jonge Tartaarse prins die voor het eerst in zijn leven Turandot ziet, wordt meteen verliefd op haar. Calaf is gefascineerd door haar mysterieuze schoonheid. Hij neemt zich voor om de raadselen van Turandot te ontraadselen om haar te trouwen. De ministers Ping, Pong en Pang verschijnen en adviseren hem dwingend om niet zijn hoofd te verliezen voor Turandot. Liu is al lang verliefd op Calaf en geeft dit toe. Hij weigert om naar haar te luisteren en slaat drie keer op de gong om te bevestigen dat hij zich officieel kandidaat stelt om de raadselen aan te horen en op te lossen.
Acte 2:
Ping, Pong en Pang beklagen zich als ministers over het bloedige beleid van Turandot. Ze zouden het liefst terugkeren naar hun rustige plattelandsbestaan. De oude keizer Altoum verzoekt Calaf om zijn voorgenomen alles of niets risico af te blazen, maar de prins weigert. Turandot komt binnen en legt uit waarom ze mannen haat: haar grootmoeder Lo-u-Ling was met geweld onteerd en meegenomen door een binnenvallende, vreemde prins en zijn plunderende bende. Uit wraak heeft Turandot gezworen om dit alle mannen betaald te zetten. De prinses geeft Calaf drie raadsels op. Calaf beantwoordt ze alle drie correct. Het volk slaat kreten van verrukking en geluk voor de prins, maar Turandot knielt zich aan de voeten van haar vader en verzoekt hem dwingend om haar niet uit te huwelijken aan een buitenlandse prins. De keizer wil desondanks volgens de afgesproken spelregels het huwelijk doorzetten, maar Calaf maakt duidelijk dat hij absoluut niet tegen Turandot’s wil zal ingaan. Calaf stelt haar voor dat als de prinses zijn ware naam voor het ochtendgloren openbaart, hij alsnog bij dageraad zal sterven. Turandot accepteert dit voorstel.
Acte 3:
Zonsondergang in het Keizerlijk paleis. De heraut roept de bevolking op om niet te gaan slapen omdat het verplicht is voor iedereen om deze nacht op elke geoorloofde manier de echte naam van de Tartaarse prins Calaf te achterhalen. De ministers Ping, Pong en Pang verschijnen en bieden de prins vrouwen en geldbedragen aan in ruil voor het bekendmaken van zijn naam, maar Calaf weigert. Een groep soldaten nemen de oude Timur en zijn slavin Liu gevangen, omdat zij behoren tot Calaf’s naaste kring. Om haar oude meester te beschermen tegen gruwelijke martelingen verklaart Liu dat alleen zij de echte naam weet van de Tataarse prins, maar ze zal dit niet bekend maken. Liu wordt gemarteld. Omdat ze bang is dat ze niet sterk genoeg is om de martelingen te weerstaan en alsnog zal doorslaan grijpt ze een dolk van een van de soldaten en steekt zichzelf dood. Het volk draagt haar lichaam weg terwijl Calaf en Turandot achterblijven. Onder de indruk van de moed van Liu stelt Turandot aan Calaf voor om onmiddellijk te vertrekken en belooft ze hem dat hij dan in leven zal worden gelaten. De prins kan niet zonder Turandot leven en zegt haar zijn werkelijke naam waarmee hij zijn leven in haar handen legt. Wanneer haar onderdanen terugkeren verklaart Turandot hen dat de naam van de jonge man “LIEFDE” is. Het publiek, bang voor een nieuwe executie, juicht van blijdschap.
Turandot – een Chinese prinses (sopraan): Natalia Pavlenko / Tatiana Anisimova
Calaf – de onbekende Tataarse prins (tenor): Alexander Schulz / Nikolai Subbota
Liu – de slavin van Timur (sopraan): Julia Tereschuk
Altoum – de Chinese keizer, vader van Turandot (tenor): Sergei Krasnich
Timur – de onttroonde koning van de Tataren (bas): Viktor Schevschenko
Ping – kanselier (bariton): Bogdan Panchenko
Pong – Chef-kok (tenor): Valery Regrut
Pang – Maarschal (tenor): Oleg Zlakoman
Een mandarijn (bariton): Ivan Flak
De prins van Perzië
De beul
Mandarijnen, soldaten en stadsmensen (koor)
Koor, ballet en orkest van het Odessa Nationaal Academisch Theater Opera en Ballet
Dirigent: Igor Chernetski
Regisseur: Christian von Götz
Scenografie: Lena Breksendorff
Koor meester: Leonid Butenko
Choreografie: Verena Hierholtzer
Lichtontwerper: Vyacheslav Usherenko
Backstage regie: Victor Yanchuk
Kinderkoor: Parels van Odessa o.l.v. Larysa Harbuz
Natalia Pavlenko
Prinses Turandot
Tatiana Anisimova
Prinses Turandot
Alexander Schulz
De onbekende prins Calaf
Nikolai Subbota
De onbekende prins Calaf
Julia Tereschuk
Slavin Liu
Viktor Schevschenko
Timur Ex Tatarenkoning
Sergei Krasnich
Altoum Chinese Keizer
Ivan Flak
Een Mandarijn
Bogdan Panchenko
Ping
Oleg Zlakoman
Pang
Valery Regrut
Pong
Igor Chernetski
Dirigent
Het Odessa Nationaal Academisch Theater Opera en Ballet is een van de oudste (begin 18e eeuw) klassieke opera en ballet huizen van Europa. Het is gehuisvest in een van de prachtigste historische theatergebouwen van de wereld (1887). Grote componisten en kunstenaars traden hier op zoals Tsjaikovski, Rachmaninov, Chaliapin, Oistrakh, Richter, Pavlova en Casals. Nog steeds heeft dit theater een internationale allure. Grote producties worden er gespeelt van internationaal niveau.
In Puccini’s laatste opera bevind zich een van de meest geliefde en grootste aria’s uit de geschiedenis van de klassieke Westerse Opera; Nessun Dorma. Een lied dat door grote sterren, ook vandaag de dag nog wereldwijd wordt uitgevoerd. Luciano Pavarotti, José Carreras, Placido Domingo, Aretha Franklin, Mina en Vanessa Mae hebben onvergetelijke en gepopulairiseerde uitvoeringen gebracht. Het lied werd zelfs in 1990 gebruikt als herkenningsmelodie van het WK voetbal en bereikte in de UK nummer 1 in de hitparade.